Odstąpienie od umowy zawartej poza siedzibą firmy

Zawieranie umowy poza siedzibą firmy to częsta praktyka, szczególnie w branży budowlanej. Umowę z ekipą budowlaną bądź remontową najczęściej podpisujemy u siebie w domu albo nawet na placu budowy. Coraz częściej zdalnie bądź we własnym domu podpisujemy także umowy z przedstawicielami firm montujących instalacje fotowoltaiczne i pompy ciepła. Złożenie podpisu poprzedza rzecz jasna uzgodnienie warunków współpracy oraz wstępne ustalanie kosztów usługi i materiałów. Rozmowy zazwyczaj toczą się jednak w bardzo dużym tempie, a czasu na podjęcie decyzji mamy stosunkowo mało. Dlatego podpisując umowę poza siedzibą firmy, jej przedstawiciele mają określone obowiązki, a my – inwestorzy, określone prawa. Niestety, mimo że podczas pandemii umów tak zawieranych jest coraz więcej, nie wszyscy wiedzą, jakie to prawa i obowiązki.

Obowiązki przedsiębiorcy, który zawiera umowę poza siedzibą

Chcąc zawrzeć z klientem indywidualnym/inwestorem umowę poza siedzibą firmy, przedsiębiorca musi spełnić szereg wymagań, aby była ona skuteczna.

Zanim do podpisania umowy dojdzie, inwestor musi otrzymać od firmy bądź jej reprezentanta m.in. następujące informacje (art. 12 ustawy o prawach konsumenta):

• dane swojej firmy, by inwestor mógł sprawdzić jej status prawny;
• cechy usług bądź towarów, które inwestorowi oferuje;
• cena oferowanych usług bądź towarów;
• terminy, warunki i procedury ewentualnego odstąpienia od umowy (a także koszty zwrotu towarów lub płatności za już wykonane usługi);
• warunki reklamacji;
• sposoby płatności i dostawy;
• sposoby realizacji świadczenia;
• termin, w którym oferta/cena pozostają wiążące;
• zasady gwarancji i usług posprzedażowych, jeżeli takie istnieją.

Wszystkie powyższe informacje powinniśmy otrzymać w formie pisemnej. Nośnikiem może być papier lub media elektroniczne.

Po podpisaniu umowy firma musi udostępnić klientowi/inwestorowi kopię umowy (pisemnie lub w wersji elektronicznej). Może to być zaraz po złożeniu stosownych podpisów, ale nie musi. Swoją kopię klient musi jednak otrzymać przed rozpoczęciem realizacji usługi.

Do umowy dołączony powinien być formularz odstąpienia od umowy zawartej poza siedzibą firmy. Jego wzór stanowi załącznik nr 2 do ustawy o prawach konsumenta.

Odstąpienie od umowy zawartej poza siedzibą firmy – kiedy jest możliwe?

Zgodnie z przepisami ustawy o ochronie praw konsumenta prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem firmy ma każdy klient. W ciągu 14 dni od jej zawarcia możemy zerwać ją bez podawania jakiejkolwiek przyczyny (art 27 ustawy o prawach konsumenta).

Te 14 dni to de facto czas na spokojne zastanowienie się, czy faktycznie potrzebujemy danego produktu bądź usługi. To także czas na przeanalizowanie czy przedstawiona oferta satysfakcjonuje nas pod względem cenowy, terminów i zaproponowanych produktów.

Odstąpienie od umowy zawartej poza siedzibą firmy traktować powinniśmy zatem jako naszą ochronę. Rozmawiając z reprezentantem firmy zwykle poddani jesteśmy presji czasu, a to nie sprzyja ani analizie oferty, ani uzyskaniu pełnych informacji o ofercie. Stajemy się mniej czujni i bardziej podatni na różne techniki sprzedaży, które stosuje większość firm. Korzystajmy więc z tego prawa zawsze, gdy mamy jakiekolwiek wątpliwości. Jeśli firma wykonująca usługę zacznie już prace, będziemy musieli bowiem zapłacić jej za świadczenie spełnione do chwili odstąpienia od umowy (art. 38 pkt. 1 ustawy o prawach konsumenta).

Aby odstąpienie od umowy doszło do skutku, nie potrzebujemy zgody firmy, z którą podpisaliśmy umowę. Gdy skorzystamy z prawa do odstąpienia umowy, uważa się ją za niezawartą.

Zawierając umowę z firmą pamiętajmy też, że jeśli to my składamy ofertę, możemy się z niej wycofać zanim przedsiębiorca złoży oświadczenie o jej przyjęciu. Wtedy taka oferta przestaje wiązać (art. 31 ust. 2).

Odstąpienie od umowy zawartej poza siedzibą firmy – jak liczyć terminy?

Jak wspomniałam powyżej, na odstąpienie od umowy zawartej poza siedzibą firmy mamy 14 dni. Licząc termin upływu prawa do odstąpienia, uwzględniamy tylko dni robocze.

Odstąpienie musi być w formie pisemnej. Aby było ono skuteczne, najpóźniej czternastego dnia po zawarciu umowy musimy wysłać je do firmy pocztą tradycyjną lub elektroniczną albo dostarczyć je osobiście. Nie ma przy tym znaczenia data wpływu oświadczenia do przedsiębiorstwa, tylko data jego wysłania.

Wysyłając oświadczenie pocztą tradycyjną, warto nadać je listem poleconym i z potwierdzeniem odbioru. Jeżeli wysyłamy je pocztą elektroniczną zaś, wybrać opcje dostarczenia przesyłki i potwierdzenia jej odczytania.

Obowiązki przedsiębiorcy związane z odstąpieniem konsumenta od umowy

Jeżeli odstąpimy od umowy, przedsiębiorca musi niezwłocznie zwrócić wszelkie dokonane przez nas płatności. Termin ich zwrotu nie może przekraczać 14 dni. Pamiętajmy, że przedsiębiorca musi zwrócić środki finansowe w całości i nie może dokonywać potrąceń od tych środków. Nie może też pobierać żadnych opłat za niedotrzymanie umowy.

Prawo odstąpienia od umowy zawieranej poza siedzibą firmy gwarantuje, że firma zwraca zarówno świadczenie główne, jak i koszt dostarczenia towaru do inwestora. Co do zasady, koszty zwrotu towaru obciążają konsumenta. Dlatego zwrot środków powinien nastąpić tym samym sposobem, jakiego użyliśmy sami, płacąc firmie (np. gotówka, przelew). Gdyby firma chciała dokonać zwrotu pieniędzy w inny sposób, musimy się na to zgodzić.

Więcej informacji na ten temat znajdziecie w ustawie o prawach konsumenta, która rozwieje wszelkie wątpliwości co do zawierania umów na odległość lub poza lokalem firmy i prawie do odstąpienia od takiej umowy.

GABI